ไขข้อข้องใจ! ทำไมลิฟต์โดยสารในตึกสูงส่วนใหญ่ไม่มีชั้น 13

เคยสังเกตไหมว่าทำไมปุ่มใน ลิฟต์โดยสาร ตามอาคารสูงหลายแห่ง ไม่ว่าจะเป็นโรงแรม คอนโดมิเนียม หรืออาคารสำนักงาน มักจะข้ามจากชั้น 12 แล้วไป 14 เลย? หรือบางอาคารก็ใช้เป็นชั้น 12A, 12B แทนที่จะเป็นเลข 13 ปรากฏการณ์นี้ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เป็นสิ่งที่เราพบเห็นได้บ่อยในหลายประเทศทั่วโลก ซึ่งทำให้เกิดคำถามว่าเลข 13 หายไปไหนและเพราะเหตุใด บทความนี้จะพาไปไขคำตอบเบื้องหลังปรากฏการณ์ดังกล่าว ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับวิศวกรรมการก่อสร้างหรือข้อบังคับทางกฎหมาย แต่หยั่งรากลึกในวัฒนธรรมและความเชื่อของผู้คน

ที่ลิฟต์โดยสารไม่มีชั้น 13 อาจไม่เกี่ยวกับโครงสร้าง แต่คือ ความเชื่อ

ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่า การที่ ลิฟต์โดยสาร ไม่มีชั้น 13 นั้น ไม่ใช่ข้อบังคับทางกฎหมาย หรือข้อจำกัดทางการก่อสร้างใด ๆ ในทางวิศวกรรม อาคารสามารถมีชั้น 13 ได้ตามปกติ แต่คำตอบที่แท้จริงคือ อาจเป็นเพราะความเชื่อโชคลางของชาวตะวันตกที่เรียกว่า "Triskaidekaphobia" (ทริสไกเดคาโฟเบีย) หรือ "โรคกลัวเลข 13"

ความเชื่อนี้มีรากฐานทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมาอย่างยาวนาน โดยมักอ้างอิงถึงเหตุการณ์สำคัญหลายอย่าง ที่เห็นได้ชัดเจนและน่าจะเคยได้ยินกันคือ วันศุกร์ที่ 13 (Friday the 13th) ที่ถูกมองว่าเป็นวันแห่งความโชคร้าย ด้วยเหตุผลเหล่านี้ ผู้คนจำนวนมากในวัฒนธรรมตะวันตกจึงรู้สึกไม่สบายใจหรือกังวลใจกับเลข 13 อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะเมื่อต้องอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับเลขดังกล่าว

เมื่อความเชื่อมีผลต่อการตัดสินใจเชิงพาณิชย์

แม้ว่าความเชื่อเรื่องเลข 13 จะเป็นเรื่องส่วนบุคคลและไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์มายืนยัน แต่ในภาคธุรกิจ โดยเฉพาะอสังหาริมทรัพย์และโรงแรม กลับไม่สามารถมองข้ามเรื่องนี้ได้ เจ้าของอาคาร โรงแรม และนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์จำนวนมาก จึงเลือกที่จะตัดชั้น 13 ออกไปเพื่อ "ความสบายใจของลูกค้าและผู้เช่า" เป็นหลัก

หากพิจารณาความเสี่ยงทางธุรกิจหากยังคงมีชั้น 13 อยู่ จะพบว่ามีหลายประเด็นที่ส่งผลกระทบโดยตรง ตัวอย่างเช่น ผู้เช่าหรือผู้ซื้ออสังหาริมทรัพย์บางรายอาจปฏิเสธที่จะทำสัญญาหากต้องอยู่บนชั้น 13 เนื่องจากความเชื่อส่วนบุคคล ห้องพักโรงแรมบนชั้น 13 อาจถูกจองเป็นลำดับสุดท้าย หรือถูกลูกค้าร้องขอเปลี่ยนห้องอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งอาจส่งผลต่ออัตราการเข้าพักและรายได้ของโรงแรมได้ นอกจากนี้ มูลค่าของพื้นที่บนชั้น 13 อาจถูกประเมินต่ำกว่าชั้นอื่นๆ เนื่องจากความต้องการที่ลดลงจากกลุ่มลูกค้าที่เชื่อเรื่องนี้ ทำให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อการลงทุน

ดังนั้น การตัดสินใจที่จะตัดชั้น 13 ออก หรือเปลี่ยนชื่อชั้น อาจจะไม่ได้เกี่ยวกับต้นทุน หรือผลกำไร แต่เพื่อความสบายใจ อีกทั้งยังเป็นการสร้างประสบการณ์ที่ดีและความพึงพอใจให้กับลูกค้า และยังช่วยรักษามูลค่าของอสังหาริมทรัพย์ในระยะยาวอีกด้วย

แล้วลิฟต์ชั้น 13 หายไปไหน? ความจริงที่ซ่อนอยู่ระหว่างชั้น

เมื่อ ลิฟท์ ไม่มีปุ่มชั้น 13 หลายคนอาจสงสัยว่าแล้วในทางกายภาพ ชั้น 13 ยังคงมีอยู่จริงหรือไม่ อาคารไม่ได้เตี้ยลงหรือมีช่องว่างขนาดใหญ่ระหว่างชั้นแต่อย่างใด ความจริงคือชั้นดังกล่าวยังคงมีอยู่จริงในโครงสร้างอาคาร แต่ถูกเปลี่ยนชื่อหรือใช้ประโยชน์ในรูปแบบอื่นแทน โดยวิธีการเปลี่ยนชื่อหรือเลี่ยงการใช้เลข 13 ที่นิยมใช้กันมีดังนี้

• ข้ามไปเลย: วิธีที่พบเห็นบ่อยที่สุดคือ ลิฟต์โดยสาร จะมีปุ่มชั้น 12 และตามด้วย 14 ทันที โดยที่ชั้น 13 นั้นไม่มีปุ่มให้กด

  
  

• ใช้ตัวอักษรหรือสัญลักษณ์: บางอาคารเลือกที่จะตั้งชื่อชั้นดังกล่าวเป็น 12A, 12B หรืออาจใช้ตัวอักษร M (ย่อมาจาก Mezzanine) แทนเพื่อหลีกเลี่ยงการใช้เลข 13 โดยตรง

  
  

• รวมชั้นสำหรับงานระบบหรือพื้นที่ส่วนกลาง: ในบางกรณี ชั้นที่ 13 อาจถูกออกแบบให้เป็นชั้นสำหรับงานระบบของอาคาร เช่น ห้องเครื่องปรับอากาศ ห้องเก็บของ หรือเป็นพื้นที่ส่วนกลางที่ไม่ใช่ที่พักอาศัย เช่น ห้องประชุม ห้องออกกำลังกาย ซึ่งมีคนใช้งานน้อยกว่าหรือไม่มีคนอาศัยอยู่ถาวร ทำให้ปัญหาจากความเชื่อลดน้อยลงไป

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

การไม่มีลิฟท์ชั้น 13 ในอาคารสูงถือเป็นข้อบังคับทางกฎหมายหรือไม่?

ไม่ใช่ข้อบังคับทางกฎหมายใด ๆ ในทางวิศวกรรม อาคารสามารถมีชั้น 13 ได้ตามปกติ การไม่มีชั้น 13 เป็นการตัดสินใจของเจ้าของโครงการหรือนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์เพื่อตอบสนองต่อความเชื่อและความรู้สึกของผู้บริโภคเป็นหลัก

อาคารสูงในประเทศอื่น ๆ ก็ไม่มีชั้น 13 ด้วยหรือไม่?

ปรากฏการณ์นี้พบได้ทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจโรงแรมและอสังหาริมทรัพย์ระหว่างประเทศที่ต้องการดึงดูดลูกค้าจากทั่วโลก นอกจากนี้ ในบางวัฒนธรรม บางอาคารอาจหลีกเลี่ยงเลข 4 หรือ 14 ในภาษาจีน ด้วยเหตุผลคล้ายคลึงกัน

สรุป

การที่ ลิฟต์โดยสาร ในอาคารสูงส่วนใหญ่ไม่มีชั้น 13 นั้น เป็นผลมาจากอิทธิพลของความเชื่อเรื่อง Triskaidekaphobia หรือโรคกลัวเลข 13 ที่หยั่งรากลึกในวัฒนธรรมตะวันตก และส่งผลโดยตรงต่อการตัดสินใจในภาคธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และโรงแรมทั่วโลก

แม้ว่าจะเป็นเพียงความเชื่อส่วนบุคคลและไม่มีผลทางกายภาพใดๆ ต่อโครงสร้างหรือ ความปลอดภัยในลิฟต์ แต่การปรับเปลี่ยนเล็กๆ น้อยๆ นี้ก็สามารถสร้างความรู้สึกที่ดี ความสบายใจ และประสบการณ์ที่เป็นบวกให้กับผู้ใช้งานจำนวนมากได้ ซึ่งในโลกของธุรกิจบริการและอสังหาริมทรัพย์ ถือเป็นสิ่งที่ไม่สามารถมองข้ามได้ การเข้าใจและเคารพความเชื่อของลูกค้า คือหนึ่งในหัวใจสำคัญของการดำเนินธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ

ยกระดับอาคารของคุณด้วยเทคโนโลยีลิฟต์ที่ล้ำสมัย ติดต่อ ไลท์ติ้ง โซลูชั่น เราคือตัวแทนจำหน่าย ลิฟต์โดยสาร ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านโซลูชั่นระบบไฟฟ้าครบวงจรที่ตอบโจทย์ในหลากหลายอุตสาหกรรม เราพร้อมนำเสนอโซลูชั่นระบบไฟแบบครบวงจร ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ Facebook Lighting Solution Thailand หรือทางเว็บไซต์ lightingsolution.co.th